پیشرفت هایی در خصوص رشد طیور و بهبود عملکرد تولید مثل با ال – آرژنین

تاریخ ثبت مقاله : ۱۴۰۱/۰۵/۱۰

مقدمه

آرژنین نقش بسیار مهمی در تعداد زیادی از مسیرهای متابولیکی و سیستم ایمنی در طیور بازی می‌کند(شکل ۱). آرژنین در طیور به عنوان یک اسیدآمینه ضروری درنظر گرفته می‌شود زیرا این حیوانات قادر به ساخت درون زادی ال- آرژنین به دلیل فقدان چرخه اوره نمی‌باشند، لذا ضرورت دارد که با درنظرگرفتن پتانسیل ژنتیکی جوجه‌های گوشتی امروزی سطح بهینه آنرا در جیره غذائی تامین کنیم. اخیرا یک منبع حیوانی از ال-آرژنین قابل دسترس قرار گرفته بطوریکه از نظر اقتصادی منبع قابل‌ قبولی برای آرژنین جیره می‌باشد که متخصصین جیره نویسی بتوانند آنرا در فرمولاسیون‌های کنونی مورد استفاده قرار دهند.

شکل ۱ – مسیرهای هدف ال – آرژنین جیره غذائی در جوجه‌های گوشتی ( اقتباس از Quimidroga.Com )

در جیره‌های طیور صنعتی امروزی، آرژنین بسته به اجزاء تشکیل دهنده جیره، می‌تواند چهارمین، پنجمین یا ششمین اسیدآمینه محدودکننده باشد. در زمانی که آرژنین چهارمین اسیدآمینه محدوکننده است، یک موفقیتی در کاهش قیمت جیره همراه با کاهش میزان پروتئین خام جیره بوجود می‌آید. درجیره‌هائی که حاوی اقلام کم آرژنین بوده و نسبت به والین و ایزولوسین مقایسه شدند، نظیردانه ذرت، پودر ضایعات نان‌های حجیم، پودر گلوتن ذرت، استفاده از ال-آرژنین در این جیره‌ها باعث کاهش هزینه جیره و کاهش پروتئین خام می‌شود ( شکل ۲ ).

در جیره‌های غذائی بوقلمون و جوجه‌های گوشتی، بسته به پروفایل ترکیبات جیره، آرژنین می‌تواند چهارمین اسیدآمینه محدودکننده در هر حالتی باشد(جدول ۱). استفاده از ال-آرژنین در این جیره‌ها نه تنها  قیمت جیره را کاهش می‌دهد بلکه همچنین به تولیدکننده این اجازه را می‌دهد که از مزایای کاهش پروتئین خام جیره و کاهش دفع نیتروژن در محیط زیست و وضعیت مناسب بستر، کیفیت بالشتک پا، و سلامت دستگاه گوارش بهره‌مند شود.

شکل ۲- نسبت آرژنین، والین و ایزولوسین به لیزین به عنوان درصدی از احتیاجات اسیدآمینه‌های جوجه‌های گوشتی

اخیرا علاقه زیادی در خصوص ال – آرژنین، به دلیل نقش آن در اتساع رگها، جریان خون،و تولید نیتریک اکساید و افزایش بازدهی کیفی گوشت و عملکرد تولید مثلی، ایجاد شده است. معرفی اخیر ال-آرژنین نوع حیوانی، این توانائی را در متخصصین تغذیه ایجاد نموده که قادر به افزایش نسبت آرژنین در یک مسیر قابل آشکار اقتصادی بدون افزایش پروتئین خام جیره شوند. اخیرا گزارشات متنوع چاپ شده نشان داده که با افزایش سطح ال-آرژنین، کاهش تحلیل ماهیچه سینه ایجاد شده است (Bodle et al., ۲۰۱۸; Zampiga et al., ۲۰۱۹). اما، در طی این تحقیقات، فواید دیگری بر روی عملکرد رشد مشاهده گردید. Bodle et al.(۲۰۱۸) گزارش دادند که با افزایش نسبت از ۱۰۵ به ۱۲۵ ،  افزایش ۴۰ گرم در وزن بدن و دو درجه کاهش در راندمان غذائی در سن ۳۶ روزگی مشاهده می‌شود. بطور مشابه، Zampiga  و همکاران (۲۰۱۸) با افزایش نسبت آرژنین به میزان ۱۰% در سن ۴۳ روزگی، یک افزایش ۶۵ گرمی در وزن بدن و سه درجه افزایش در راندمان غذائی مشاهده کردند(شکل ۳). این نتایج مشابه نتایج Corzo  و همکاران (۲۰۱۲) می‌باشد که با نسبت ۱۱۴% آرژنین راندمان غذائی بهتری در طی مرحله آغازین تولید بدست آورد. این نسبت، مناسب با گزارش متا آنالیز اخیر است که توسط دکتر Ospina -Rojas از شرکت CJ BIO  از کشور برزیل است که بهترین نسبت عملکرد را ۱۱۴% تا  ۱۱۵%  لیزین قابل هضم بدست آورد.

جدول ۱- فرمولاسیون جیره غذائی بوقلمون و جوجه‌های گوشتی دسترسی بیشتری از آرژنین را در جیره فراهم می‌کند ( پوند در هر تن )

شکل ۳- وزن بدن و راندمان غذائی جوجه‌های گوشتی که ازجیره‌های با سطوح افزایشی آرژنین طی ۳۶ روز (Bodle et al.,۲۰۱۸) با۲۰% افزایش و طی ۴۳ روز (Zampiga et al., ۲۰۱۸) با ۱۰% افزایش تغذیه شده‌اند.

همچنین میزان بالای آرژنین جیره می‌تواند بر روی عملکرد تولیدمثلی بطور مفیدی موثر باشد. افزایش سطح آرژنین قابل‌هضم جیره به میزان ۰.۱۵ درصد، باعث افزایش تولید تخم‌مرغ در گله‌های مادر گوشتی به میزان ۴% در طی ۳۰ هفته از دوره آزمایش شد(Silva et al.,2012). بطور مشابه، Duan  و همکاران (۲۰۱۵) با افزایش ۰.۲ درصد آرژنین قابل‌هضم جیره یک افزایش ۴% در تولید تخم‌مرغ در طی یک دوره آزمایش ۹ هفتگی در مرغان مادر گوشتی با سن ۶۰ هفتگی بدست آوردند(شکل ۴).  این محققین همبستگی بین افزایش تولید تخم‌مرغ با افزایش آرژنین قابل‌هضم و تاثیر آن بر روی تخمدان و فولیکول‌های تخمدانی جهت ترشح هورمون  LH را نشان دادند. بعلاوه، افزایش سطح آرژنین جیره بر روی نرهای گله والدین تاثیر مفیدی دارد. اسپرم نسبت به پراکسیداسیون چربی‌ها بسیار مستعد است از اینرو بر روی نقش و تحرک آن نقصان ایجاد می‌کند، بنابراین تحریک تولید نیتریک اکساید با آرژنین آنیون‌های سوپراکساید را غیرفعال نموده و کیفیت اسپرم را بهبود می‌بخشد(Srivastava et al.,۲۰۰۶)

از آنجائیکه صنعت طیور بر پایه عملیات مدیریتی و تغذیه‌ا‌ی جهت نیاز مصرف کننده استوار است- بطور مثال، فروش مرغ گوشتی و بوقلمون بدون آنتی‌بیوتیک- بنابراین ضروریست که نیازها و برنامه‌های غذائی مجددا سنجش و ارزیابی گردد. اخیرا جوامع علمی به مزایای آرژنین جیره به عنوان تنظیم کننده پاسخ‌های ایمنی، بهبود عملکرد، نفوذپذیری و سلامتی روده پی برده‌اند. Barekatian et al.,(۲۰۱۹) گزارش داد که تغذیه جوجه‌های گوشتی با ال-آرژنین باعث افزایش وزن بدن، کاهش ضریب تبدیل غذائی و افزایش سطح پرزهای روده می‌شود. بطور مشابه، درطی دوره چالش با بیماری، سطح بالای آرژنین می‌تواند در کاهش پیش‌التهابی سیتوکین‌ها(Tan et al.,۲۰۱۳) و افزایش ارتفاع پرزهای ژژنوم (Tan et al.,۲۰۱۴) موثر است، بنابراین باعث بهبود قابلیت هضم و حفظ مواد مغذی برای رشد طی یک پاسخ ایمنی فعال می‌شود. بعلاوه، Tan و همکاران (۲۰۱۵) تعیین کردند که سطح آرژنین موردنیاز جیره برای حداکثر عملکرد در مرغان گوشتی که با واکسن بیماری بورس عفونی درگیر شده بودند در مقایسه با جوجه‌های گوشتی غیر درگیر با واکسن، ۱۵% افزایش داشت.

گسترش ال-آرژنین خوراک حیوانی  باعث می‌شود که متخصصین تغذیه بتوانند در کاهش قیمت جیره، کاهش پروتئین غذا، و افزایش رشد و عملکرد تولیدمثلی طیور موفق باشند. ساز و کار این بهبود عملکرد، بسته به برنامه تغذیه‌ای و استراتژی‌های مدیریتی، می‌تواند متغییر باشد، زیرا آرژنین وظایف بیولوژیکی بیشماری دارد و در مسیرهای بیولوژیکی متعددی شرکت می‌کند.

شکل ۴- اثر افزودن سطح آرژنین قابل‌هضم بر روی تولید تخم‌مرغ مرغان مادرگوشتی در دو آزمایش مجزا

آزمایش ۱ : (Silva et al.,2012) یک افزایش ۰.۱۵% ( ۰.۹۴% در برابر ۱.۹۰% ) در مرغان تخم‌گذار بین سنین ۲۵ تا ۵۶ هفتگی بدست آورد.

آزمایش ۲ : (Duan et al.,2015) یک افزایش ۰.۲۰% ( ۰.۹۶% در برابر ۱.۱۶% ) در مرغان تخم‌گذار بین سنین ۶۰ تا ۶۹ هفتگی بدست آورد. هر دو آزمایش یک افزایش ۴% برای دوره آزمایش گزارش دادند.